مدعی (ادعا کننده)
مدعی کسی است که ادعایی را در مورد دیگری مطرح کرده یا به عبارت دیگر اقامه دعوی نموده است. امام سجاد (ع) در کلامی جامع وظیفه کسی که ادعا کرده و کسی که مورد ادعا قرار گرفته را بیان فرموده‌اند. ایشان می‌فرمایند: «اما حق کسی که علیه تو اقامه دعوی نموده و خصم تو حساب می‌شود آن است که اگر ادعایش علیه تو درست است و حق به طرف اوست، در پی بی‌اعتبار کردن حجت و دلیلش نباشی و برای باطل کردن ادعایش تلاش نکنی؛ زیرا با وجدانت بلکه با خودت دشمنی کرده‌ای؛ برای آنکه وجدانت حکم به حق بودن طرف مقابلت می‌دهد و خودت بهترین شاهد و گواه هستی بر اینکه حق به طرف خصمت است؛ پس حق را بدون چون و چرا بپذیر که پذیرفتن حق یکی از حقوق خداوند متعال به عهده بندگان است؛ اما اگر ادعایش دروغ است؛ با او مدارا کن و او را از خدا بترسان و از هر مذهب و دینی که پیروی می‌کند برایش دلیل بیاور تا متوجه زشتی کارش شود و با یادآوری عذاب قیامت و مرگ، او را از راه باطل بر حذر دار. از سخنان خلاف ادب و اخلاق پرهیز کن؛ زیرا دشمنی دشمن را بیشتر و تیغش را تیز‌تر کرده و باعث برانگیخته شدن شر خواهد شد؛ اما سخن خوب شر را نابود می‌کند و قوتی نیست مگر به خداوند متعال.»[1]
در مقابل، در مورد کسی که ادعایی نسبت به دیگری کرده می‌فرمایند: «اما حق کسی که تو علیه او اقامه دعوی نموده‌ای بر تو آن است که اگر در ادعایت بر حق و صادق هستی با او به خوبی و مهربانی سخن بگو تا راهی برای حل و فصل دعوی و خصومت پیدا شود؛ زیرا کلمه دعوی و شکایت کلمه خوبی نیست و خصم تو از شنیدن این کلمه ناراحت می‌شود؛ پس حجت و برهانت را با رفق و مدارا برای او بازگو کن و اگر نیاز به فکر کردن داشت به او مهلت بده تا فکر کند و قوتی نیست مگر به خداوند متعال.»[2]
