نگاه حرام یا هرزه بینی و روش درمان آن
یکی از عوامل اصلی تحریک و ترشح غدد و هورمونهای جنسی، نگاه است. نگاه به نامحرم باعث تحریک غریزه جنسی و شهوت انسان میشود. نگاه به صحنههای جنسی تأثیرات عمیق و فوری بر انسان میگذارد و در قلب اثر میکند تا آنجا که این حالات با تحریک احساسات، میتواند انسان را به خیالپردازی، شهوت، فساد و بیبندوباری بکشاند.
این اتفاق باعث میشود که عقل از محاسبات جدی، دقیق و واقعبینانه خارج شده و باعث افسردگی و ترک انجام وظایف دینی و الهی شود. بنابراین نگاه به صحنههای جنسی و پرداختن زیاد به شهوت، عقل را ضعیف کرده و انسان را به هوای نفس و گناه میکشاند.
قرآن کریم در این مورد میفرماید «قُلْ لِلْمُوْمِنینَ یغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِک أَزْکی لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبیرٌ بِما یصْنَعُونَ»[1] یعنی «به مؤمنان بگو چشمهای خود را (از نگاه به نامحرم) ببندند و عورت خود (جاهایی که باید پوشیده شوند) را حفظ کنند. این برای آنان پاکیزه تر است. خداوند از آنچه انجام میدهید آگاه است.»
احادیثی در مورد نگاه کردن
احادیث زیر از کتاب میزان الحکمه، جلد ١٣ باب نگاه کردن جمع آوری شده است.
١- پیامبر خدا (ص): هر که چشم خود را از حرام پر کند، خداوند در روز قیامت چشم او را از آتش پر میکند مگر اینکه توبه کرده و از عمل خود دست بردارد.[2]
٢- پیامبر خدا (ص): نگاه کردن یکی از تیرهای زهرآلود ابلیس است. پس هر که از ترس خدا چشم خود را (از نامحرم) ببندد خداوند به او ایمانی عطا فرماید که شیرینی آن را در دلش احساس کند.[3]
٣- پیامبر خدا (ص): چشمان خود را (از حرام) ببندید تا شگفتیها بینید.[4]
٤- امام صادق (ع): هرکه نگاهش به زنی بیفتد و چشم خود را به طرف آسمان کند یا آن را ببندد، هنوز چشم بر هم نزده خداوند از حورالعین به ازدواج او درآورد.[5]
٥- رسول خدا (ص) مردی را که به عورت زن نامحرم نگاه میکرد لعنت فرمود.[6]
٦- امام علی (ع) در توصیف پرهیزگاران: دیدگان خود را از آن چه خداوند بر آنان حرام فرموده بستهاند و گوشهای خویش را وقف دانشی کردهاند که به حال آنان سودمند است.[7]
٧- امام علی (ع): هر که عنان چشم خود را رها کند اندوهش بسیار شود.[8]
٨- امام علی (ع): کسی که چشم خود را پایین اندازد دلش را آسوده گرداند.[9]
نتایج نگاه حرام
نگاه حرام باعث انحراف و هدر رفتن نیروهای فکری، اجتماعی و معنوی، باعث سرد شدن روابط خانوادگی، باعث ایجاد حسرت و ناکامی بر اثر میل به افراد غیر مرتبط به خود، از دست دادن آرامش روانی، میل به انواع گناه مانند زنا، استمناء و لواط میشود. نگاه حرام باعث ایجاد مشکلاتی در زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی میشود که تعدادی از آنها در زیر بیان میگردد.
1- گرایش به گناه: نگاه به عکس و فیلمهای جنسی غالباً موجب تحریک شهوت و مقدمه ارتکاب گناه است و انسان را به سمت انجام فحشا و منکر سوق میدهد؛ بنابراین دیدن آن حرام است. نگاه به عکس و فیلمهای جنسی باعث احساس شرم و گناه و ایجاد افسردگی و سایر عوارض روحی و روانی در نوجوان میشود.
2- دوری از خدا: توجه به صحنههای جنسی باعث سست شدن ارتباط قلبی با خدا و محروم شدن از شیرینی و لذت ارتباط با خدا میشود.
3- قساوت قلب و مرگ معنوی: طبق تأکید روایات، ولنگاری جنسی باعث قساوت قلب و مرگ معنوی انسان میشود.
4- خودارضایی: نگاه به صحنههای جنسی باعث فشار جنسی در نوجوان میشود که با توجه به اینکه هنوز تجربه و توانایی کافی برای کنترل شهوت خود ندارد مبتلا به گناهانی مانند خودارضایی میشود. خودارضایی مشکل بزرگی است که مبتلایان به آن به راحتی نمیتوانند آن را کنار بگذارند و مشکلات بدنی و روانی زیادی برای آنها به وجود میآورد. در بخش «خودارضایی و روش درمان آن» توضیحاتی در این مورد بیان شده است.
5- اعتیاد نگاه به صحنههای جنسی: از آنجا که صحنههای جنسی برای نوجوان جذابیت دارد وقتی این صحنهها را میبیند ذهن او با آنها انس گرفته و به خاطر محبتی که به این گونه صحنهها در او ایجاد میشود تمایل به بازگشت مجدد پیدا کرده و نسبت به آنها اعتیاد پیدا میکند. بنابراین نگاه به صحنههای جنسی مانند مردابی است که فرد را دائم در خود فروبرده و نمیتواند به وسوسه و احساس نیاز به دیدن این تصاویر غلبه کند. در نتیجه این افراد در حالت تحریک دائم قرار میگیرند، تحریکی که سبب فشار و هیجانهای بیمارگونه عصبی شده و گاه سرچشمه امراض روانی میشود و توان و انرژی که باید صرف پیشبرد زندگی شود صرف هیجانات بیهوده و مضر شهوانی میشود.
6- توجه جنسی به دیگران: کسانی که صحنههای حرام را زیاد مشاهده میکنند این صحنهها در ذهن آنها اثر گذاشته و در ذهن آنها غلبه پیدا کرده و به هر فرد دیگری با دیده جنسی نگاه میکنند.
7- ضعیف شدن ارتباط با دیگران: توجه زیاد به صحنههای جنسی باعث مشغول شدن ذهن نوجوان به حالات و تخیلات درونی خود شده و جذابیتهای ارتباط با دیگران در او کم میشود و باعث منزوی شدن از جامعه و نامتعادل شدن ارتباط او با دیگران میشود.
8- از بین رفتن عفت: توجه زیاد به صحنههای جنسی باعث از بین رفتن عفت در فرد و در صورت شیوع آن در جامعه، باعث از بین رفتن عفت عمومی جامعه میشود. وقتی عفت در جامعه ای ضعیف شود هرزگی رواج یافته و باعث صدمات جبران ناپذیری در روابط جنسِ زن و مرد آن جامعه میشود.
9- اختلال در روابط جنسی: نوجوانانی که به صحنههای جنسی نگاه کرده و این رفتار برای آنها عادت شده باشد مسیر تمایلات جنسی آنها تغییر کرده و برای آنها نیازهای عاطفیِ جنسیِ کاذب ایجاد میشود. در این صورت از توهمات ذهنی خود بیشتر لذت میبرند تا ارتباط جنسی واقعی. این مسئله باعث میشود وقتی نوجوان به مرحله ازدواج رسید از همسر خود آنقدر که باید لذت نبرده و باز هم از دیدن صحنههای جنسی و تخیل آنها بیشتر لذت ببرد. این موضوع با توجه به ایجاد اختلال در روابط جنسی با همسر، بنیان خانواده را متزلزل میکند. تماشاگران فیلمهای مبتذل، کنترل جنسی خود را از دست داده و امنیت و ارزشهای اجتماعی و خانوادگی را به هم میزنند.
10- هرز رفتن انرژی مفید: دیدن صحنههای جنسی باعث میشود انرژی که نوجوان باید صرف رشد بدنی و ذهنی کرده و به رشد و تکامل شخصیتی برسد صرف فعالیتهای جنسی که فکر خود را به آنها مشغول کرده نماید. توجه زیاد به صحنههای جنسی باعث فعال شدن بیش از حد غدههای جنسی مخصوصاً در مردها شده و انرژی و توان زیادی از فرد را به خود اختصاص میدهد. این امر باعث میشود فرد توان کمتری برای کار و فعالیتهای مفید داشته و در فعالیتهای مفید ضعیف عمل کند.
11- بیحالی ذهن: از آنجا که صحنههای جنسی جذابیت دارند ذهن نوجوانی که به صحنههای جنسی زیاد نگاه میکند جهت جنسی پیدا کرده و دائم ذهن او غرق این حالت است بنابراین مانع تفکر و پویا بودن ذهن او میشود. در این صورت شخصیت نوجوان به شخصیتی شهوتران تبدیل میشود و برداشتهای ذهنی او با کوچکترین ارتباط با جنس مخالف (حتی به صورت ذهنی) رنگ جنسی به خود گرفته و تمام توان ذهنی او صرف پرداختن به تفکرات جنسی میشود.
راههای از بین بردن این عیب
اولین کاری که برای نوجوان باید انجام داد این است که ضررهای مادی و معنوی این گناه به او توضیح داده شود تا نوجوان تصمیم جدی بر ترک آن بگیرد. تا زمانی که انسان تصمیم بر حل مشکل خود نداشته باشد بهترین راهکارها هم نمیتواند تغییری در او ایجاد کند.
برای اینکه نوجوان بتواند به این صحنهها نگاه نکند باید خود را به تفریحات سالم مشغول کرده و انرژیهای زائد بدن و روان خود را تخلیه کند تفریحاتی مانند ورزش، مطالعه و اموری از این قبیل که در بخش «تفریحات سالم» در فصل قبل بیان شد. همچنین نوجوان را باید در کار روزانه به قدری مشغول کرد که جای خالی برای او باقی نماند تا فرصتی برای کشیده شدن به این صحنهها نداشته باشد.
از طرف دیگر باید هر چیزی که مقدمه رفتن به سمت این موضوع است و موارد تحریک کننده اعم از شنیدنیها، خواندنیها، افکار و غیره را از او دور کرده و به آنها نپردازد. مثلاً تا وقتی گرفتار این مشکل است جستجوی اینترنتی نکند هر چند برای فعالیت علمی، چراکه ذره ذره به سمت صحنههای جنسی کشیده میشود.
علاوه بر همه اینها باید تلاش کند به صحنههای جنسی که قبلاً دیده فکر نکند. این کار دشواری است اما اگر ذهن خود را با موضوعات مختلف و وقت خود را با امور دیگر پر کند ذهن او فرصتی برای توجه به آنها پیدا نمیکند. هر وقت آن صحنهها به ذهنش خطور کرد باید ذهن خود را از توجه به آنها خارج کرده و به چیـزهای دیگری که ترجیحاً به آنها علاقهمند است فکر کند.
علاوه بر اینها این موضوع را باید به نوجوان تشریح کرد که نتیجه و ثمره مشاهده فیلمها و تصاویر جنسی چیزی جز تلف شدن وقت و انرژی، مشغول شدن ذهن، جلوگیری از پویایی و فعالیت مثبت فکر، احساس گناه و کدورت، کم شدن ارتباط با دیگران و ضررهایی از این قبیل است. نگاه به تصاویر مهیج برای نوجوان جذابیتی دارد که باید با تفریحاتی که بیان شد، با آشنایی با مضرات این موضوع، حضور در جمعهای مذهبی، قوی کردن دینداری و اخلاقمداری و ارتباط دوستانه با افراد معنوی و اخلاقی، آن را کم کرد. باید به نوجوان یاد داد چنانچه مرتکب این گناه شد باید با توبه به سمت خدا و معنویت بازگردد.
بنابراین برای از بین بردن این عیب باید به نوجوان اطلاعات کافی در مورد ضررهای آن داده شود. علاوه بر این، والدین باید مقدمات نگاه به این گونه صحنهها را از بین برده و تفریحات و امور جایگزینی برای نوجوان به وجود آورند. همچنین والدین باید کنترلهای لازم برای عدم ارتباط نوجوان با نگاه به این گونه صحنهها داشته باشند.
در نهایت باید گفت هیچ عاملی بیشتر از پایبندی به اصول اعتقادی و اخلاقی نمیتواند به صورت کامل و مؤثر در مهار این معضل نقش داشته باشد. بنابراین یکی از بهترین راههای از بین بردن این مشکل، قوی کردن اعتقادات و اخلاقیات نوجوان است.