داشتن خواهر و برادر نعمتی است که انسان با بهره‌برداری صحیح از این نعمت می‌تواند زندگی دنیوی بهتر و اجر و پاداش اخروی بیشتری داشته باشد. خواهر و برادر همدم و مونس هم بوده و در خوشی‌ها و ناخوشی‌ها یار و یاور هم هستند؛ چرا که آنها از یک پدر و مادرند و هم‌خون و از یک منشأ بدنی هستند.
تمایل به روابط زناشویی یکی از بزرگ‌ترین الطاف الهی به زن و مرد است؛ چرا که یکی از مهمترین اموری است که خانواده را مستحکم کرده و زن و مرد را با دل‌بستگی، گرمی و امید بیشتری در کنار هم نگه می‌دارد. روابط زناشویی نیاز عمیقی است که با وجود آن، طرفین از بسیاری از خودخواهی‌ها گذر کرده و برای طرف مقابل فداکاری می‌کنند.
آنچه از احادیث و روایات معلوم می‌شود این است که مرد سرپرست خانواده است و نسبت به آن مسئولیت دارد. رسول خدا (ص) می فرمایند: «مرد سرپرست خانواده است و نسبت به آنها مسئولیت دارد و زن سرپرست خانواده همسر و فرزندش است و نسبت به آنها مسئولیت دارد.»[1]
آنچه از احادیث معلوم می‌شود این است که زن سرپرست خانواده است و نسبت به آنها مسئولیت دارد. رسول خدا (ص) می فرمایند: «مرد سرپرست خانواده است و نسبت به آنها مسئولیت دارد و زن سرپرست خانواده همسر و فرزندش است و نسبت به آنها مسئولیت دارد.»[1]
همسر هر فرد کسی است که بیشترین و نزدیک‌ترین ارتباط را با او دارد. این امر باعث می‌شود که آمیختگی انسان با همسرش بسیار زیاد بوده و حساسیت و دقت آنها نسبت به هم زیاد باشد و اثرگذاری و اثرپذیری میان آنها نیز بسیار زیاد باشد. بنابراین همسر در زندگی انسان اهمیت بسیاری دارد چرا که بر سرنوشت و خوبی و بدی زندگی یکدیگر اثر زیادی می‌توانند داشته باشند.
پدر و مادر مسئول سلامت و رشد جسمی و روحی فرزند خود بوده و مهمترین عامل سعادت یا شقاوت فرزندان خود هستند. هر چه آنها در این زمینه سرمایه‌گذاری و تلاش بیشتری کنند نتیجه و ثمر بهتری خواهند گرفت. حساس‌ترین وظیفه پدر و مادر در برابر فرزندانشان، تربیت صحیح آنان است. اسلام شخصیت آینده کودک را نتیجه تربیت و پرورش و مراقبت پدر و مادر می‌داند. بنابراین یکی از مسائل مطرح شده در روایات وظایف والدین در تربیت فرزندان است.
فرزند نتیجه و عصاره وجود انسان و فرزند صالح باعث دل‌گرمی و آرامش انسان است. فرزند جایگاه ویژه‌ای در زندگی انسان دارد چرا که کمک حال انسان و محل محبت و افتخار انسان بوده و باعث گرمی خانواده است.
انسان‌ها باید بدانند که پدر و مادر، ریشه و اصل وجود او هستند و خلقت هر انسان از وجود والدین سرچشمه گرفته و آغاز می‌شود. بنابراین پدر و مادر در نگرش الهی جایگاه بلندی دارند چرا که کسی که می‌خواهد فهم و معرفت برخورد با خدا را پیدا کند ابتدا باید معرفت و فهم برخورد با پدر و مادر را به دست آورد.
