تواضع از ماده «وضع» در اصل به معنی قرار دادن است و هنگامی که به عنوان صفت اخلاقی گفته می‌شود مفهومش این است که انسان خود را پایین‌تر از آنچه موقعیت اجتماعی اوست قرار دهد. تکبر در مقابل تواضع قرار دارد و مفهومش برتری‌جویی و قرار دادن خود، بر‌تر از موقعیت فردی و اجتماعی خویش است. بعضی از اهل لغت «تواضع» را به معنی «تذلل» تفسیر کرده‌اند و منظورشان از تذلل، خضوع، فروتنی و تسلیم است.
غیرت از خصوصیات اخلاقی انسان است که به معنی حالتی است که با وجود آن، انسان آنچه را که مربوط به خود می‌داند حفظ می‌کند و با غیرت بودن به معنی تلاش در جهت نگهداری آنچه مربوط به خود است.
صبر عبارت است از آرام بودن در مقابل امری ناخوشایند که به فرد رسیده و بی‌تابی نکردن در آن. امر ناخوشایند را می‌تواند خود انسان خواسته باشد مثل به سختی افتادن برای نیکی به دیگری یا تلاش در جهت رشد و تعالی خود مثل انجام واجبات و ترک گناهان یا می‌تواند ناخواسته باشد مثل ابتلا به مصیبت یا گرفتاری.
آرامش و طمأنینه از ویژگی‌های اخلاقی و شخصیتی انسان است و به معنی دور بودن از اضطراب و تشویش و استقرار در درون خود است. انسان زمانی به آرامش می‌رسد که احساس امنیت کند. چیز‌هایی که باعث نگرانی و عدم ثبات در زندگی و وجود فرد می‌شوند، امنیت انسان را به هم می‌زنند؛ بنابراین انسان از چیزی احساس امنیت می‌کند که باعث رفع نگرانی و عیوب و مشکلات زندگی او شده و او را به ثبات و پایداری برساند.
امر به معروف و نهی از منکر به معنی درخواست انجام کار درست یا انجام ندادن کار غلط از کسی است که کار درست را ترک کرده یا کار غلط را انجام می‌دهد. درخواست انجام کار نیک و درخواست انجام ندادن کار بد از دیگران باعث زندگی بهتر و محکم شدن پایه‌های دین‌داری در میان مردم می‌شود؛ بنابراین امر به معروف و نهی از منکر ارزش و اهمیت فوق‌العاده‌ای نسبت به دیگر دستورات دینی دارد.
خیانت کردن از خصوصیات رفتاری اخلاقی اجتماعی است. خیانت کردن در لغت مشتق از «خَوَن» به معنی مخالفت با حق و پیمان‌شکنی در پنهانی است.[1] وقتی انسان رفتاری در جهت منع حقی که باید به کسی برسد یا برخلاف پیمانی که بسته است انجام دهد خیانت کرده است. بنابراین خیانت در جا‌هایی که حقوق افراد در آنها مطرح است معنی پیدا می‌کند و می‌تواند در امانت یا هر موضوع دیگری باشد.
ظلم کردن به دیگران از عیوب اخلاقی رفتاری اجتماعی بوده و به معنی تجاوز به حق فرد دیگر است. از آنجا که ظلم کردن، پایمال کردن حق دیگران است از بد‌ترین رفتار‌های اجتماعی است؛ چرا که امنیت اجتماعی را از بین برده و افراد جامعه در کنار هم احساس آرامش نمی‌کنند.
بغض و کینه، حالت منفی است که باعث نِفرت انسان از چیزی می‌شود که از آن ناخشنود است. کینه از منفی بودن انسان سرچشمه می‌گیرد در حالی که یکی از اصلی‌ترین ریشه‌های معاشرت صحیح در وجود انسان مثبت بودن است.
سرزنش کردن از خصوصیات رفتاری اجتماعی است که به معنی بیان عیب کسی به شکلی که باعث تحقیر او شود می‌باشد. بنابراین سرزنش باعث نکوهش، ملامت، توبیخ، سرکوفت و طعنه زدن است. سرزنش کردنِ دیگران از رفتار‌های بسیار زشت بوده و به طور کل مردود است؛ اما سرزنش کردن خود در صورتی که برای از بین بردن عیب‌های خود باشد و اثر تربیتی مثبت داشته باشد اشکالی ندارد.
راست‌گویی از خصوصیات رفتاری است و به معنی بیان مطلب مطابق با واقع می‌باشد. راست‌گویی از راستی و درستی انسان سرچشمه می‌گیرد که راست و درست بودن انسان از خصوصیات اخلاقی و شخصیتی اوست.
تربیت به معنی تغییر انسان در جهت تعالی است. با توجه به اینکه مفهوم تعالی در تفکرات مختلف متفاوت است جهت تربیت در تفکرات مختلف متفاوت است. تربیت کردن به معنی انجام کار‌هایی است که باعث تغییر انسان در جهت تعالی او می‌شود. تربیت کردن جزء رفتار انسان بوده و از معرفت، محبت، خیرخواهی و از خود گذشتگی سرچشمه می‌گیرد.
غیبت و تهمت از خصوصیات منفی رفتاری است. غیبت یعنی بیان عیب‌های کسی به دیگری در نبود او. در صورتی که عیبی به دروغ به کسی نسبت داده شود و پشت سر او گفته شود تهمت است.
بدگمانی یا سوءظن از خصوصیات اخلاقی منفی است و انسان بر اثر سوءظن به رفتار غلط گرفتار می‌شود. بدگمانی و سوءظن از منفی بودن انسان سرچشمه می‌گیرد؛ چرا که هر انسان، عالم را از زاویه وجود خود نگاه می‌کند؛ بنابراین این ویژگی در مقابل خصوصیت بسیار مهم مثبت بودن است.
عیب‌جویی و تجسس از عیوب رفتاری و اخلاقی است و به معنی پی‌جویی و تلاش در جهت آگاه شدن از عیوب و نواقصی است که از چشم دیگران پوشیده است. عیب‌جویی یعنی جستجو کردن عیب‌های دیگران و تجسس یعنی جستجو کردن اموری از دیگران که نمی‌خواهند افراد دیگر آنها را بدانند.
رازداری و عیب‌پوشی یکی از خصوصیات اخلاقی رفتاری است که از مهربانی و خیرخواهی انسان نسبت به دیگران سرچشمه می‌گیرد. رازداری یا پوشاندن اسرار دیگران یکی از خصلت‌های الهی است چرا که خداوند هم ستار است. عیب‌پوشی نیز از ویژگی‌های خداست چرا که خداوند ستار العیوب است.
